Friday, October 16, 2009

လုပ္အားေပး ဗဟုသုတ ျမန္မာျပည္တြင္ နည္းေၾကာင္း ILO အရာရိွေျပာ



ေရွ႕တန္းေရာက္ တပ္မေတာ္သားမ်ားက အရပ္သားမ်ားကုိ ခုိင္းေစသည့္ ျမင္ကြင္းတခု (ဓာတ္ပုံ-freeburmarangers org)
ျမန္မာျပည္တြင္ လုပ္အားေပး ေစခုိင္းမႈမွာ ဥပေဒကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရိွသူ အလြန္္ နည္းပါးသည္ဟု ကမၻာ့အလုပ္သမားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (ILO) ၏ ျမန္မာျပည္ဆုိင္ရာ အရာရိွတဦးက Bi Weekly Eleven ဂ်ာနယ္ကုိ ေျပာလုိက္သည္။

“သိတ့ဲ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ေျပာရရင္ေတာ့ အလြန္ကုိ နည္းပါေသးတယ္။ လူအမ်ားစုက ဒီဥပေဒ နဲ႔ ဒီဥပေဒမွာ ပါတ့ဲ ၎တုိ႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကုိ သိေတာင္ မသိၾကပါဘူး” ဟု ILO ဆက္သြယ္ ညိွႏိႈင္းေရး အရာရိွ စတိဖ္မာရွယ္က ယေန႔ထုတ္ Bi Weekly Eleven ဂ်ာနယ္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခန္းတြင္ ေျပာလုိက္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လုပ္အားေပးခုိင္းေစမႈကုိ ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္း ၁၄ ခုတြင္ ေတြ႔ႏုိင္သည္။

လုပ္အားေပး ခုိင္းေစသည့္ အာဏာပုိင္တုိ႔အား တရားျပန္စဲြသည့္ သတင္းမ်ား တခါတရံ ထြက္ေပၚလာေလ့ရိွသည္။ နာမည္အႀကီးဆုံးအမႈမွာ လြန္ခ့ဲသည့္ ၄ ႏွစ္က ရန္ကုန္တုိင္း၊ ေကာ့မွဴးၿမိဳ႕နယ္မွ မစုစုေႏြးက လုပ္အားေပး ခုိင္းေစသည့္ အာဏာပုိင္မ်ားကုိ တရားစဲြဆုိခ့ဲသည့္အမႈ ျဖစ္သည္။

ထုိအမႈသည္ လုပ္အားေပးခုိင္းေစသျဖင့္ ေဒသခံ အာဏာပုိင္က ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္ တရားစဲြခံရသည့္ အမႈ ျဖစ္ၿပီး တရားလုိ မစုစုေႏြးက အႏုိင္ရခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ မစုစုေႏြြးသည္ အာဏာပုိင္တုိ႔၏ အၿငိဳးထား ႏွိပ္ကြပ္မႈဒဏ္ကုိ ခံခ့ဲရသည္။

ျမန္မာျပည္တြင္ လုပ္အားေပး ေစခုိင္ျခင္း အမ်ဳိးအစား မ်ားစြာ ရိွသည့္အနက္ အသက္အႏၱရာယ္ႏွင့္ အနီးဆုံးမွာ ေရွ႕တန္းစစ္ေျမျပင္ေဒသမ်ားတြင္ ေပၚတာ ေခၚ အထမ္းသမားမ်ားအျဖစ္ ခုိင္းေစခံရမႈ ျဖစ္သည္။

လမ္းျပဳျပင္ေဖာက္လုပ္ရာတြင္ လုပ္အားေပးေနရသူတခ်ဳိ႕ (ဓာတ္ပုံ-cfob)

လုပ္အားေပး ခုိင္းေစမႈ ျဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းရင္း မ်ားစြာ ရိွသည္ဟု ILO ဆက္သြယ္ ညိွႏိႈင္းေရး အရာရိွ စတိဖ္မာရွယ္က ေျပာသည္။

“ယေန႔အထိ အဓမၼ ခုိင္းေစမႈေတြ ရိွေနေသးတယ္ ဆုိတာကေတာ့ ခုိင္းေစသူေတြက သူတုိ႔ဟာ အျခားသူေတြထက္ ႀကီးျမတ္တယ္လုိ႔ သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ယူဆေနၾကလုိ႔ပါပဲ။ ဒါဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ မေလးစားတာပါပဲ” ဟု စတိဖ္မာရွယ္က Bi Weekly Eleven ဂ်ာနယ္ကုိ ေျပာလုိက္သည္။

Saturday, October 10, 2009

အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမား ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆုခ်ီးျမွင့္ျခင္းခံရ




ႏိုင္ငံတကာက အာရုံစိုက္ၾကတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆုကို ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ေနာ္ေ၀အေျခစိုက္ ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔က အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားကို ေရြးခ်ယ္ခ်ီးျမွင့္လိုက္ပါတယ္။ သမၼတသက္တန္း ၉ လ သာ ရွိေသးတဲ့ အိုဘားမားကို အခုလို ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆု ခ်ီးျမွင့္လိုက္တာကို ႏိုင္ငံတကာက ပရိသတ္ေတြသာမက အိမ္ျဖဴေတာ္အပါအ၀င္ သမၼတကိုယ္တိုင္လည္း အံ့အားသင့္သြားတယ္လို႔ သတင္းမ်ားက ဆိုပါတယ္။

သမၼတ အိုဘားမားကို ဆုခ်ီးျမွင့္လိုက္တာဟာ သူရဲ႔ အတိတ္ကေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို မူတည္ျပီးေပးတာမဟုတ္ဘဲ ယခုလက္ရွိ သူ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ႏူလက္နက္ဖ်က္သိမ္းေရး၊ ျငိမ္ခ်မ္းစြာ အားလုံး အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး နဲ႔ ကမာၻ႔ၾကီးရဲ႔ ဥတုရာသီ မွ်တလာေစေရးစတဲ့ မူ၀ါဒေတြက အေမရိကန္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုေတြအေပၚမွာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ တိုးတက္ေသာ သက္ေရာက္မႈ၊ ၾသဇာရွိမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာေစတဲ့အတြက္ အဲသည္အေၾကာင္းအခ်င္းအရာေတြကို အသိအမွတ္ျပဳ၊ ေထာက္ခံ အားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဆုခ်ီးျမွင့္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေကာ္မီတီက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

အိုဘားမားကိုယ္တုိင္ အံ့အားသင့္ မွင္သက္သြားတယ္၊ ျပီးေတာ့ မိမိကိုယ္ကိုယ္ မိမိလည္း အခုလို ဆုရတဲ့အတြက္ ဦးညြတ္ ႏွိမ္ခ်မိပါတယ္ လု႔ိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒီဆုၾကီးဟာ လူ႔ေဘာင္ေလာကၾကီးကို တိုးတက္ေျပာင္းလဲေစတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ စံျပေတြအတြက္ပါ၊ မိမိနဲ႔ ထိုက္တယ္လို႔ေတာင္ မယူဆရဲပါဘူးလို႔လဲ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီဆုကို ခ်ီးျမွင့္လိုက္တာဟာ အေမရိကန္နဲ႔ ကမာၻၾကီးအတြက္ မိမိတို႔ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ၊ ပန္းတိုင္ေတြကို အားေပး ေထာက္ခံတာကို ျပသတဲ့သေဘာတရားျဖစ္တယ္လို႔ သူက ရႈျမင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ဒီ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆုကို တရားမွ်တမႈနဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ ရပ္တည္ခ်ီတက္သူတိုင္းနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အတူတကြ မွ်ေ၀ၾကရမယ္။ လမ္းမေပၚမွာ က်ည္ဆံေတြ၊ နံပါတ္တုတ္ေတြကို ရင္ဆုိင္ျပီး သူမရဲ႔ အခြင့္အေရးေတြကို လူေတြၾကားသိလာၾကေစဖို႔ ပါးစပ္ပိတ္ ခ်ီတက္ေနၾကတဲ့ အမ်ဳိးသမီးကေလးေတြနဲ႔လည္း ဒီဆုဟာ သက္ဆိုင္တယ္။ ဒီမုိကေရစီအေရး ရပ္တည္ခ်က္ကို မစြန္႔လႊတ္တဲ့အတြက္ ေနအိမ္မွာ အက်ယ္ခ်ဳပ္ အက်ဥ္းက်ေနရတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးၾကီးအတြက္လည္း ဒီဆုဟာ သက္ဆိုင္တယ္။” လို႔လည္း အိုဘားမားက ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ သူရည္ရြယ္တာက ၂၀၀၉ ေရြးေကာက္ပြဲကို အယုံအၾကည္မရွိေၾကာင္း ဆႏၵျပကန္႔ကြက္လို႔ လမ္းေပၚမွာ ႏွိမ္ႏွင္းသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရသူ အီရန္က အမ်ဳိးသမီးလူငယ္မ်ားနဲ႔ ေနအိမ္မွာ ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ခံေနရတဲ့ ျမန္မာျပည္ရဲ႔ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္၊ ၁၉၉၁ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ကို ရည္ရြယ္တယ္လို႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။

အေမရိကန္ရဲ႔ ႏိုင္ငံတကာႏိုင္ငံေရးစင္ျမင့္မွာ ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ ၾသဇာကို ႏိုင္ငံတကာမိသားစုေတြက အေကာင္းဖက္က ရႈျမင္တယ္၊ ေမွ်ာ္လင့္တယ္၊ ၾကိဳဆိုေနတယ္ဆိုတာကို အခုလို အေမရိကန္သမၼတတဦးကို ကမာၻ႔ျငိမ္ခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု ခ်ီးျမွင့္လိုက္တာက သက္ေသျပေနတယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးၾကပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၁၉၉၁ မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆု ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူမအသက္က ၄၆ ႏွစ္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု အိုဘားမားက ၂၀၀၉ မွာ ဆုရပါတယ္။ သူ႔အသက္က ယခု ၄၈ ႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။

(ဓာတ္ပုံ - အင္တာနက္၊ ေအပီ။ ခ်ီကာဂိုက ေကာ္ဖီဆိုင္တခုမွာ သတင္းနားေထာင္ေနၾကစဥ္)

Sunday, October 4, 2009

၅ေထာင္တန္ အသစ္ ၂ရက္ေန႔မွာ ထြက္ရွိလာ၊ လူအမ်ား လိုလားမႈ နည္းပါး




၅ေထာင္တန္၏ အရြယ္အစားမွာ ၁၀၀၀ တန္ႏွင့္ အရြယ္ အစား မဆိုစေလာက္ တိုျပီး ေပၚလြင္သည့္ အေရာင္မွာ အနီႏွင့္ လိေမၼာ္ေရာင္ ျဖစ္သည္။ (ဓာတ္ပုံမ်ား - မုိးမခ)

ေအာက္တိုဘာလ ၁ရက္ေန႔တြင္ ၅ေထာင္တန္ ေငြစကၠဴသစ္ ထြက္ရွိမည္ဟု ေၾကညာထားေသာ္လည္း ယေန႔ နံနက္ ၁၁နာရီ ၀န္းက်င္မွသာ အမွန္တကယ္ ထြက္ရွိလာသည္။

ယေန႔နံနက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ဘဏ္ဖြင့္ခ်ိန္တြင္ လဲလွယ္၍ မရေပ။ ဘဏ္အသီးသီးက ရန္ကင္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဗဟိုဘဏ္သို႔ သြားေရာက္ထုတ္ယူရျပီး တဘဏ္လ်ွင္ သိန္း တေထာင္ ၀န္းက်င္ လဲလွယ္ေပးေၾကာင္း ဘဏ္အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။

နံနက္ပုိင္းကပင္ ေငြစကၠဴ အသစ္ လာေရာက္လဲလွယ္သူမ်ား ရွိသည္ ဟုသိရသည္။ ေငြထုတ္ေငြလြဲ ျပဳလုပ္သူမ်ားကုိ တဦးလွ်င္ ေသာင္းဂဏန္းမ်ွသာ လဲလွယ္ ေပးေၾကာင္းသိရသည္။

၅၀၀၀ တန္ ထုတ္ေ၀လိုက္ျခင္းေပၚ လူအမ်ားစုမွာ ႏွစ္သက္လိုလားျခင္း မရိွဘဲ အေၾကြရွားပါးမႈ ပိုမို ျဖစ္ေပၚလာမည့္ အေရး ႏွင့္ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြလာမည့္ အေရးတို႔ကို စိုးရိမ္ ပူပန္ေနၾကေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ပိုင္ရွင္တစ္ဦးက “၅ေထာင္တန္ေပးတဲ့လူ ရွိရင္ေတာ့ ယူရမွာပဲ။ မယူပါဘူး ဆိုျပီးေတာ့ သြားတိုင္ရင္ ရွင္းေနရဦးမယ္။ ၁ေထာင္တန္ေတာင္ ဘယ္လို အမ္းရမလဲ မသိျဖစ္ေနတဲ့ ေခတ္မွာ ၅ေထာင္တန္ ဆိုေတာ့ စဥ္းစားၾကည့္ေပါ့။ အေၾကြကို ႏိုင္နင္းေအာင္ မထုတ္ဘဲနဲ႔။ ၅ေထာင္တန္ဟာ ေအာက္ေျခ လူတန္းစားနဲ႔ လူလတ္တန္းစားေတြအတြက္ လက္လွမ္း မမွီႏိုင္တဲ့ စကၠဴပါပဲ။ အေၾကြ ရွားလာရင္ အမ္းရလြယ္ေအာင္ ပစၥည္းေစ်းကို နည္းနည္းခ်င္း လိုက္တင္ျပီး ေငြေၾကးေဖာင္းပြလာမွာပဲ စိုးရိမ္တယ္” ဟုဆိုသည္။

အစုိးရက ၅ေထာင္တန္ ေငြစကၠဴ ပမာဏမည္မွ် ထုတ္မည္၊ ယခင္ေငြစကၠဴမ်ားကို ျပန္လည္ သိမ္းဆည္းသြားမည္၊ မသိမ္းဆည္းဘဲ အပိုပမာဏ အေနျဖင့္ ထုတ္သြားမည္ စသည့္ အခ်က္မ်ားကို ေၾကညာ အသိေပးျခင္းမရွိဘဲ ယခင္ အၾကိမ္မ်ား ကဲ့သို႔ပင္ ေရငံု ႏႈတ္ပိတ္လ်က္ရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
၅ေထာင္တန္ ထုတ္ျခင္း ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ စီးပြားေရး ပညာရွင္မ်ား၏ ေ၀ဖန္ သံုးသပ္ခ်က္မ်ားကိုလည္း ျပည္တြင္းထုတ္ ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ မွ်တစြာ ေဖၚျပခြင့္ မရရွိဘဲ၊ ေငြစကၠဴသယ္ေဆာင္ ေပးေခ်ရ လြယ္ကူသည့္ သေဘာ သံုးသပ္ခ်က္မ်ားကိုသာ ေဖၚျပခြင့္ျပဳသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

“ေငြေၾကး သေဘာတရား အရ ဘာမွ ရိုက္ခတ္မႈ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ တေထာင္တန္ ငါးရြက္ကို ငါးေထာင္တန္လို႔ ေခၚသည္ လို႔ပဲ ဆိုရပါမယ္” ဟု ဘဏ္လုပ္ငန္း ကၽြမ္းက်င္သူ ဦး၀င့္ေက်ာ္၏ ေျဖၾကားခ်က္ကုိ ၀ိကလီး အလဲဗင္း ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ထုိသုိ႔ေသာ ေျပာဆုိခ်က္မ်ား၊ ခ်ီးက်ဴးမႈမ်ားကုိသာ ေဖာ္ျပခြင့္ရသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။

၅၀၀၀ တန္ စတင္ျဖန္႔မည္ဟု ေၾကညာထားေသာ ယမန္ေန႔က ျမင္ကြင္းမ်ား